Vraag 1 In uw presentatie stelt u o.a. dat de evolutietheorie als geheel berust op een ‘geloof’. Doet u de theorie als geheel geen tekort indien u deze bestempelt als een geloof en het daarmee een religieuze connotatie geeft? Indien de theorie slecht als een ‘geloof’ wordt weggezet, kan op grond van dezelfde argumenten dan ook niet het christelijk geloof als zodanig worden weggezet en ondergraaf je zo niet je eigen uitgangspunten?
Uw tweede zin zegt wat anders dan de eerste, waarin u mij aanhaalt. Dat de theorie als geheel m.i. teruggaat op een geloof is niet hetzelfde als de hele theorie ‘wegzetten’ als ‘een geloof’. Ik heb gezegd dat de evolutietheorie een verzameling is van deeltheorieën en hypothesen, waarvan sommige heel sterk staan (populatiegenetica, ontstaan nieuwe varianten/soorten maar binnen bepaalde grenzen) en andere wel aannemelijk lijken maar niet zijn bewezen (volledige gemeenschappelijke afstamming, d.w.z. macro-evolutie) en weer andere geheel onbewezen zijn (oorsprong en toename van informatie, oorsprong van leven, de grote overgangen; dat Koonin in dat verband spreekt over Biological Big Bang kan ik niet anders verstaan dan als een verlegenheidsoplossing). Interpretatie van gegevens en deeltheorieën tot een overkoepelende visie gaat onvermijdelijk uit van een levensbeschouwelijke overtuiging. Dat geldt ook voor de evolutietheorie als geheel. Dat geldt ook iedere andere visie op ontstaan leven en van de soorten. (Zie R. Clouser, The myth of religious neutrality, 2005).
Vraag 2 In uw voordracht hebt u kritiek op gemeenschappelijke afstamming, waarin u o.a. via Koonin, Doollitle en Baptiste aanhaalt. Maar in hun artikel schrijven zij ook ‘it would be perverse to claim that Darwin’s TOL hypothesis has been falsified for animals (the taxon to which he primarily addressed himself) or that it is not an appropriate model for many taxa at many levels of analysis.’ Dus hoewel het ’tree’ concept bijvoorbeeld lastig is bij prokaryoten omdat soorten daar onderling veel genen uitwisselen (vandaar het idee van een network/forest of life), blijft voor de eukaryoten, waaronder dieren, verticale transmissie van genen het meest belangrijke mechanisme (afgezien van beperkte horizontale gen transfer binnen eukaryoten die leidt tot phylogenetisch conflict). In hoeverre acht u gemeenschappelijke afstamming van dieren dan nog steeds onbewezen?
Ik beweer niet dat de TOL bij dieren e.d. gefalsifieerd is, maar dat die niet is bewezen. Heel kort gezegd: patroon bewijst niet proces. Iets langer: dat er overeenkomsten gevonden worden in DNA-sequenties in de loop van de ‘TOL’, bewijst niet dat ze uit elkaar zijn ontstaan; dat dat als evidence gezien wordt, is omdat men de overkoepelde theorie aanhangt. Dat er soms ‘phylogenetisch conflict’ wordt waargenomen, geeft aan dat in elk geval het bewijs niet rond is.
Een belangrijke boodschap van mij was nu juist dat we minder met zekerheid weten dan veelal geclaimd wordt. Natuurwetenschappelijk bewijzen hoe het in het verleden is gegaan, is strikt genomen onmogelijk. Iets aannemelijk maken wel, mar dan speelt bij het interpreteren juist de achterliggende overtuiging weer een sterke rol.
